Uzay faaliyetleri alanında, özellikle uzay çöpü olarak adlandırılan eserlerin çarpışmaları sonucu ortaya çıkabilecek riskler için dünya genelinde ilk kez özel bir sigorta modeli devreye sokuldu. Bu yenilikçi sistem, uydu operatörleri ve uzay girişimleri için sigorta anlayışında devrim yaratma potansiyeline sahip. Kaliforniya merkezli Arkisys ve Londra merkezli Odin Space işbirliğiyle geliştirilen bu model, uzayda meydana gelen kazaların teknik olarak kanıtlanabilir bir hale gelmesini sağlayarak, daha şeffaf ve güvenilir bir sigorta süreci sunuyor.
Günümüzde Dünya yörüngesi, artan sayıda uydunun ve uzay aracının bulunduğu, aynı zamanda küçük parçacıklar (uzay çöpü) içeren yoğun bir ortama dönüşmüş durumda. Bu çöp parçacıklarının, saatte on binlerce kilometre gibi inanılmaz hızlarda hareket etmesi, aktif uydular için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Geleneksel olarak bu risk, çok yüksek primlerle karşılanıyor veya sigorta kapsamı dışında bırakılıyordu. Ancak yeni duyurulan sistem, bu belirsizlikleri ortadan kaldırmaya yönelik somut bir teknik altyapıya dayanıyor.
Bu sistemin merkezinde, Odin Space tarafından geliştirilen ve “kara kutu” mantığına sahip nano sensörler yer alıyor. Bu sensörler, Arkisys’in Cutter adlı uzay aracına entegre edilerek yörüngede görevlendiriliyor. Bir çarpışma yaşanması durumunda, sensörler olayın zamanını, konumunu ve fiziksel etkilerini detaylı bir şekilde kaydediyor. Böylece, hasarın kaynağının gerçekten uzay çöpü olup olmadığı, elde edilen teknik verilerle kesin olarak doğrulanabiliyor. Bu doğrulama mekanizması, sigorta süreçlerinde bugüne kadar yaşanan en büyük sorunlardan birini ortadan kaldırıyor. Sigorta şirketleri, hasarın kesin sebebine dair net ve tartışmasız verilere ulaşabildikleri için poliçe maliyetlerini önemli ölçüde düşürebiliyor. Odin Space’in verilerine göre, bu yeni model geleneksel uzay sigortalarına kıyasla 100 kata kadar daha düşük primlerle sunulabiliyor.
Bu sensör teknolojisi, ilk kez 2023 yılında SpaceX’in Transporter-8 görevi kapsamında yörüngede test edilmiş ve başarılı bir şekilde tamamlanmıştı. Odin Space, bu süreçten sonra yaklaşık 3 milyon dolarlık bir yatırım aldı ve teknolojisini ticari kullanıma hazır hale getirdi. Bu yeni uzay kazası sigortası modeli, özellikle küçük ve orta ölçekli uydu operatörleri ile yeni uzay girişimleri için önemli bir güvence sağlıyor. Uzay çöplerinin kontrolsüz bir risk olmaktan çıkarılıp, ölçülebilir ve doğrulanabilir bir sigorta kalemine dönüştürülmesi, uzay ekonomisinin uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
