ABD ve Çin arasında bu hafta gerçekleştirilen üst düzey görüşmelerde ulaşılan ticaret anlaşmasının ayrıntıları kamuoyuyla paylaşıldı. Anlaşma, özellikle teknoloji sektörünün vazgeçilmezi olan nadir toprak elementlerinin ihracatıyla ilgili kritik maddeler içeriyor. Bu gelişme, bir süredir devam eden ekonomik gerginliği azaltmaya yönelik atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Yapılan açıklamalara göre, Çin hükümeti Ekim ayında duyurduğu nadir toprak elementleri ihracatına getirdiği sınırlamaları donduracak. Bu karar sadece nadir toprak elementlerini değil, aynı zamanda galyum, germanyum, antimon ve grafit gibi sanayi üretiminin temel unsurları olan diğer stratejik mineralleri de kapsayacak.
Çin, Amerikalı son kullanıcılar ve onların küresel tedarikçilerinin faydalanması için genel ihracat lisanslarını yeniden düzenlemeye başlayacak. Bu adım, daha önce 2022 ve 2025 yıllarında yürürlüğe konulan ve küresel tedarik zincirinde endişelere neden olan kısıtlamaları etkin bir şekilde ortadan kaldırıyor.
Nadir toprak elementleri üretiminde dünya lideri olan Çin, küresel pazarın büyük bir bölümünü kontrol ediyor. Akıllı telefonlardan elektrikli otomobillere, savunma sanayi ürünlerinden rüzgar türbinlerine kadar pek çok yüksek teknoloji ürününün üretimi bu minerallere dayanıyor.
Bu stratejik avantaj, Çin yönetimine uluslararası ticarette önemli bir güç veriyor. Çin hükümetinin son sınırlama kararı, yabancı şirketlerin küçük miktarlardaki ihracatlar için bile lisans başvurusunda bulunmasını zorunlu kılıyordu. Bu durum, özellikle Amerikalı teknoloji şirketleri arasında tedarik güvenliği konusunda büyük endişelere yol açmıştı.
Çin’in kısıtlama hamlesi, ABD yönetiminin sert tepkisiyle karşılanmıştı. ABD, bu adıma karşılık olarak %100 oranında ek gümrük vergisi uygulamakla tehdit ederek gerilimi tırmandırmıştı. Böyle bir vergi artışının iki ülke arasındaki ticaret savaşını çok daha yıkıcı bir seviyeye taşıyabileceği endişesi hakimdi. Ancak varılan yeni anlaşma, bu olası tehlikeli senaryoyu engelledi.
Son açıklamalar, ABD’nin %100’lük gümrük vergisi planlarını askıya aldığını doğruluyor. Ek olarak, Çin menşeli bazı ürünlere uygulanan belirli tarifeler de bir yıl süreyle donduruldu. Bu bir yıllık “ateşkes” dönemi, iki büyük ekonominin daha kalıcı ve kapsamlı bir çözüm bulması için müzakerelere zemin hazırlayacak.
Uluslararası piyasalar ve teknoloji şirketleri, tedarik zincirindeki belirsizliği azaltan bu anlaşmayı şimdilik olumlu karşılıyor. Anlaşmanın uzun vadeli etkileri ve sürdürülebilirliği ise önümüzdeki dönemde netleşecek.
