J. D. Salinger’ın kült kitabı Çavdar Tarlasında Çocuklar (The Catcher in the Rye) yasaklandığına dair pek çok kaynakta atıf bulunmaktadır. Bu iddianın gerçekliğini araştırdık.
Çavdar Tarlasında Çocuklar Yasaklandı mı?
Çavdar Tarlasında Çocuklar 1951 yılında yayımlandı. Yayımlandığı tarihten itibaren başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere pek çok ülkede Çavdar Tarlasında Çocuklar konusu bakımından yasaklandı. Kitapta, 16 yaşındaki Holden Caulfield’in gözünden keskin bir gözlemde bulunulur. Ancak Holden o kadar öfke doludur ki kendisini her şeye karşı tepki gösteren bir asi olarak algılanır. Esasında ABD’de roman “genel ahlaka aykırı”, “komünist propagandası” ve “küfür barındırdığı” için yasaklanmıştır. Diğer ülkelerde de yasaklanma sebebi bu şekildedir.
Ancak yasaklanması, kitabın basılmasını engellemek adına değildir. Yasak, ilkokul ve liselerin kütüphanesinde bulunmasını içermektedir. Dolayısıyla kitabın piyasadan çekilmesi söz konusu değildir.
Çavdar Tarlasında Çocuklar Niçin Yasaklandı?
Çavdar Tarlasında Çocuklar’ın karakteri Holden yaşama dair keskin gözlemleri olan birisidir. Öyle ki çoğu zaman “yetişkin” insanlar tarafından doğal olarak kabul edilmiş pek çok gerçeğin “gerçek” olmadığını söyleyecek kadar keskin bir zekaya ve gözlem yeteneğine sahiptir. Kitabın başarısı da burada saklıdır. Salinger, oldukça başarılı bir şekilde karakteri Holden’i işlemiştir. Artık Holden, modern zamanlarda insanların iki yüzlülükleri karşısında şaşıran ve öfkesini bir türlü bastıramayan bir karakter olarak öne çıkar. Onun yitirmeye başladığı masumiyet karşısında şaşkınlığının ve kayıp gitmesini istemediği bir şeylerin özel anlatısıdır kitap. Anlatı boyunca tekrar eden Holden’in gözünden yetişkin olmanın ne denli kötülükler barındırdığıdır. Ancak Holden saf bir halde de okur karşısına çıkmaz, öfkesi yüzünden tüm ilişkileri, ahlak kurallarını sorgular ve bunların peşinen kabul edilmemesini ister.
Bundan hareketle kitap yayımlandığı tarihten itibaren tartışma konusu olmayı sürdürmüştür. İlk olarak 1960 yılında, Oklahoma’daki bir öğretmenin öğrencilerine kitabı tavsiye etmesi ile kitap için sansür gündeme gelmiştir. Aynı zamanda 1961 ve 1980 yılları arasında kitaptaki “küfürlerin” çıkarılması neticesinde kitap oldukça fazla sansüre uğradı. 1978’de ise Issaquah’ta “komünist propaganda” gereğince “kısmı yasaklama” kararı alındı. Bu tarihten itibaren ise kitabın yayımlanması için daha rahat ortamlar oluşmuş olsa da kitap Amerika’daki özellikle tutucu bölgelerde hâlâ sansürlü bir şekilde bulunabiliyor.