Fethiye Kültür Evi projesi, Fethiyeli Dr. Ceyhun ve Doç. Dr. Emel İrgil çiftinin, daha önce Bursa Kent Müzesi ve Bursa Sağlık Müzesi’ndeki kurucu ortaklık deneyimlerinden ilham alarak doğdu. Çiftin, memleketleri Fethiye’de de bir müze ve kütüphane kurma düşüncesiyle, 30 yıl boyunca biriktirdikleri Türk Edebiyatı ve basılı eserler koleksiyonunu 2010 yılında Fethiye Belediyesi’ne bağışlama girişimiyle proje hayata geçti.
Fethiye Belediye Meclisi’nin 2021’de oy birliğiyle kabul ettiği proje için 2022’de çalışmalara başlandı ve 2025’te tamamlandı. Proje sürecinde Fethiye Belediyesi, Kaymakamlık, Müze Müdürlüğü, FETAV, ADD, ÇYDD, FEFSAD, FTSO ve çeşitli hemşeri dernekleri gibi birçok sivil toplum kuruluşu, Fethiye Medya Kuruluşları ile sanat ve kültür çevreleriyle istişarelerde bulunuldu. Tüm kesimlerden ve STK’lardan projeye destek geldi.
Fethiye Kültür Evi projesi kapsamında ilk olarak 2024’te Yunus Nadi Parkı ve anıtı inşa edildi. Aynı yıl Fethiye Kültür Evi ve Kitap Müzesi’nin kuruluş çalışmaları hız kazandı. Restorasyon çalışmaları devam ederken, özel olarak tasarlanan müze vitrinleri ve kütüphaneler Bursa’da üretilerek Fethiye’ye getirildi. Süheyla Kaplan ve ailesi tarafından yaptırılan kütüphanelerin montajının ardından, Dr. İrgil ailesinin Türk Edebiyatı kitap, gazete ve belge koleksiyonu, Cumhuriyet Gazetesi’nde uzun yıllar yazı işleri müdürlüğü yapmış olan Fethiyeli yazar ve dil bilimci Sami Karaören koleksiyonu, Osman Şevki Olgun ailesinin ve yerel Beşkaza Gazetesi’nin sahibi Nur İlik’in koleksiyon bağışları ile proje zenginleşti. Fethiye Belediyesi bu projeye öncülük etti.
Fethiyeliler ve ülkenin dört bir yanından gönderilen kitaplar, Fethiyeli gönüllüler tarafından ayrıştırıldı ve tamir gerektirenler onarıldı. İki yıl süren tasnif ve uygulama sürecinde birçok Fethiyeli, maddi ve manevi destek sağlayarak gönüllü olarak görev aldı. Nadir Nadi ve Yunus Nadi tarafından Fethiyelilere armağan edilen Cumhuriyet Gazetesi’nin 1924’ten itibaren olan benzersiz koleksiyonu da Fethiye’ye getirildi.
Olgun Ailesi’nin bağışladığı Osman Şevki Olgun’a ait koleksiyon ve İlik Ailesi’nin bağışladığı Beşkaza Gazetesi koleksiyonları da onarılarak tasnif edildi. Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, Fethiye Kültür Evi’nin Fethiyelilerin ve misafirlerin yararlanabileceği çok fonksiyonlu bir merkez olacağını, kent belleği, kütüphane ve kitap müzesini bünyesinde barındıracağını belirtti. Ayrıca, Yunus Nadi Parkı ile birlikte Fethiye için yepyeni bir kültür ve sanat etkinlik alanı oluşturulacağını ifade etti. Karaca, bu merkezin özellikle gençler ve sanatseverler için yeni bir Halk Evi olacağını ve Türkiye’de ilk kitap müzesi olma özelliğini taşıyacağını vurguladı.
Fethiye Kültür Evi’nin aslında 60 yıllık bir hayalin gerçeğe dönüşmesi olduğunu belirten Başkan Karaca, bu hayali 1965 yılında kuran kültür ve sanat insanlarının vizyonunu gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadıklarını ifade etti. Cumhuriyet Gazetesi’nin kurucusu Yunus Nadi Abalıoğlu’nun Fethiyeli olması ve gazetenin köklerine dönmesi, genç nesiller için ülke tarihinin asırlık ve emsalsiz bir kültür mirası olarak değerlendiriliyor.