Ülke senatosundan geçen yeni yasaya göre, mahkumlar okudukları onaylı her kitap için hapis cezalarında yılda üç günden 30 güne kadar indirim kazanabilecek.
Euronews’te yer alan habere göre, uygulama müebbet hapis cezası alan mahkumları kapsamıyor. Ancak İçişleri Bakanlığı verilerine göre, ülkede yaklaşık 13 bin 500 mahkumun bu fırsattan yararlanabileceği belirtiliyor.
Ceza İndirimi Sınavla Belirlenecek
Sistemin işleyişi, oluşturulacak bir komisyon tarafından denetlenecek. Mahkumların ceza indirimi alabilmesi için yalnızca kitap okumaları yetmeyecek — aynı zamanda okudukları kitabın içeriğini anladıklarını göstermek üzere bir sınava tabi tutulacaklar.
Komisyon; yerel meclis temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve cezaevi yönetiminden oluşan çok paydaşlı bir yapıya sahip olacak. Sınavı başarıyla geçen mahkumlara belirli oranda ceza indirimi uygulanacak.
Uluslararası Örnekler Dikkate Alındı
Özbekistan İçişleri Bakanlığı yetkilisi Shakhrizod Shokirov, düzenlemenin dünyadaki benzer uygulamalardan esinlenerek hazırlandığını belirtti. Shokirov, “Brezilya’da 2012 yılından bu yana mahkumlar okudukları kitap başına cezalarında dört ila 48 gün arasında indirim alabiliyor. İtalya ve Bolivya’da da benzer sistemler var. Özbekistan bu uygulamaları inceledi ve kendi hukuk sistemine uyarladı,” ifadelerini kullandı.
Kitap Listesi Belli Oldu
Ceza indirimi için okunabilecek kitaplar da şimdiden belirlendi. Listede hem dünya klasikleri hem de ulusal eserler yer alıyor. İşte seçili kitaplardan bazıları:
- Ernest Hemingway – Yaşlı Adam ve Deniz
- Karl von Clausewitz – Savaş Üzerine
- Theodore Dreiser – Bir Amerikan Trajedisi
- Erich Maria Remarque – Üç Yoldaş
- Ray Bradbury – Fahrenheit 451
- Franz Kafka – Dava
- Jack London – Martin Eden
- Abdulla Qodiriy – O’tkan kunlar
- Yeni Özbekistan’ın Kalkınma Stratejisi
- Liderler Kitabı
Yeni yasa, ceza infaz sisteminde eğitimi teşvik eden önemli bir adım olarak değerlendirilirken, aynı zamanda mahkumların topluma yeniden kazandırılmasına yönelik bir reform girişimi olarak da öne çıkıyor.