2025 Nobel Edebiyat Ödülü, Macar senarist ve yazar László Krasznahorkai’ye verildi. 71 yaşındaki Krasznahorkai, edebiyat dünyasının en saygın ödüllerinden birine layık görüldü. İsveç Akademisi tarafından verilen ödül, yazarın kariyerindeki önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor.
Nobel Edebiyat Ödülü, 1901’den 2024’e kadar geçen süreçte toplamda 121 kişiye 117 kez verildi. Bu ödül, yalnızca roman yazarlarına değil, aynı zamanda oyun yazarları, tarihçiler, filozoflar ve şairlere de takdim edildi. 2016 yılında Bob Dylan’ın ödülü alması, edebiyatın sınırlarını genişleterek müzik ve şarkı sözlerini de kapsayan bir alana yayılmasını sağladı.
Ödül, 11 milyon İsveç kronu değerinde bir para ödülünü de içeriyor. Bugüne kadar 18 kadın yazar bu ödüle layık görüldü. İlk kadın Nobel Edebiyat Ödülü sahibi ise 1909 yılında bu onura erişen Selma Lagerlöf olmuştu.
Geçtiğimiz yıl Nobel Edebiyat Ödülü’nü, Türkçede “Vejetaryen”, “Beyaz Kitap” ve “Veda Etmiyorum” gibi eserleriyle tanınan Güney Koreli yazar Han Kang kazanmıştı. Eserlerinde kadın deneyimini merkeze alan Han Kang, bu ödülü alan ilk Güney Koreli kadın yazar olarak tarihe geçmişti.
László Krasznahorkai, 5 Ocak 1954’te Macaristan’ın Gyula kentinde doğdu. Edebi kariyerine hukuk eğitimi ve Macarca dil ve edebiyat alanındaki çalışmalarının ardından bağımsız yazar olarak başladı. Krasznahorkai, özellikle uzun ve yoğun cümleler kullanarak, karamsar, melankolik ve distopik temaları işleyen romanlarıyla tanınıyor.
Yazarın önemli eserleri arasında “Sátántangó (Şeytan Tangosu)”, “Az ellenállás melankóliája (Direnişin Melankolisi)” ve “War & War” gibi kitaplar yer alıyor. Bu eserlerden bazıları, yönetmen Béla Tarr tarafından sinemaya uyarlandı. Krasznahorkai, uluslararası alanda da büyük takdir topladı ve 2015 yılında Man Booker International Ödülü’nü kazandı.
Kişisel yaşamında uzun süre Berlin gibi şehirlerde yaşayan Krasznahorkai, daha sonra doğaya ve sessizliğe yönelerek, evini genellikle Macaristan’da gizli bir konuma taşıdı. Yazar, edebi çalışmalarıyla dünya edebiyatına önemli katkılar sunmaya devam ediyor.
