Çalışan ile işveren arasındaki uzun vadeli ilişkiyi güvence altına alan bu hak, 2025 yılı itibarıyla yeniden gündemde.
Kıdem Tazminatına Kimler Hak Kazanır?
Kıdem tazminatı alabilmek için çalışanların aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl süreyle çalışmış olması gerekiyor. Ancak sadece süre yeterli değil; işten çıkış şekli de bu hakka doğrudan etki ediyor. Kıdem tazminatı alınabilecek durumlar şu şekilde sıralanıyor:
- İşverenin, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranış dışında bir nedenle işten çıkarması
- Erkek çalışanın askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılması
- Çalışanın emeklilik hakkını kazanması
- Kadın çalışanların evlendikten sonra bir yıl içinde kendi isteğiyle işten ayrılması
- Çalışanın vefatı (Bu durumda hak, mirasçılara geçiyor)
İstifa eden çalışanlar, bu şartların dışında kalıyorsa kıdem tazminatına hak kazanamıyor.
2025 Yılı İçin Kıdem Tazminatı Hesaplama Yöntemi
Kıdem tazminatı, çalışanın iş yerindeki her bir yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanıyor. Bu ücret sadece çıplak maaşı değil, düzenli olarak alınan bazı yan ödemeleri de içeriyor.
Örnek Hesaplama (2025):
- İşe Giriş: 01.01.2020
- İşten Çıkış: 30.01.2023
- Kıdem Süresi: 3 yıl 1 ay
- Brüt Ücret: 20.000 TL
- 2025 Tazminat Tavanı: 46.655,43 TL
3 yıl için: 20.000 TL x 3 = 60.000 TL
1 ay için: 20.000 / 30 x 30 x 1/12 = 1.666 TL
Toplam Brüt Tazminat: 61.666 TL
Damga Vergisi (%0,759): 61.666 x 0,00759 ≈ 468 TL
Net ödenecek kıdem tazminatı: 61.198 TL
Kıdem Tazminatında Hangi Ödemeler Dikkate Alınır?
Kıdem tazminatı hesabı yapılırken sadece çıplak maaş değil, çalışana düzenli olarak yapılan bazı ödemeler de hesaplamaya dahil edilir. Bunlar arasında:
- Yemek ve gıda yardımı
- Kira, yakacak, taşıt yardımları
- Aile ve çocuk yardımları
- Sosyal yardım niteliği taşıyan giysi veya bayram harçlıkları
- Teşvik primleri ve düzenli ödenen ikramiyeler yer alır
Dikkate alınmayanlar ise yıllık izin ücreti, fazla mesai, hastalık yardımı, seyahat harcırahı ve tek seferlik ödemeler gibi unsurlardır.