Sivas’ta, Sivas Olgunlaşma Enstitüsü dokuma atölyesinde geleneksel el dokuma kilim sanatı yeniden canlanıyor. Kadınların titizlikle ve emek vererek ürettiği el dokuması kilimler, bölgenin kültürel mirasının korunmasına katkıda bulunuyor.
Sivas kilimi, estetik görünümü ve kullanışlılığı ile öne çıkıyor. Yüzyıllardır kadınların ellerinde şekillenen bu kilimler, günümüzde makinelerde kısa sürede üretilebilmesine rağmen, el emeğinin değerini bilenler tarafından hala tercih ediliyor. Enstitüdeki atölyede üretilen kilimler, geçmişten günümüze kültürel mirasın aktarılmasını sağlıyor. Her motifi ayrı bir anlam taşıyan, renkleri kültürel zenginliği yansıtan bu kilimler, sadece bir eşya değil, aynı zamanda bir hikaye anlatıyor.
Makinelerde üretilen halılar kısa sürede piyasaya sürülürken, el emeğiyle yapılan bir kilimin tamamlanması neredeyse bir yılı bulabiliyor. Ancak bu özel sanatın değerini anlayanlar sabırla bekleyip, el işçiliğiyle hazırlanan bu özel kilimlere sahip olmayı tercih ediyor.
Sivas Olgunlaşma Enstitüsü’nde usta öğretici olan Tülay Dönmez, Sivas kiliminin tamamının yün kullanılarak üretildiğini belirtiyor. “Sivas kilimi, yöresel desenlerden oluşan ve atalarımızdan bize miras kalan dokumalardır,” diyor Dönmez. “Biz bu desenleri çoğunlukla bozmadan, replika şeklinde ana renkleri, desenleri ve ebatları ile günümüze taşımayı hedefliyoruz ve bunu başarıyoruz.” Sipariş üzerine de üretim yaptıklarını belirten Dönmez, müşterilerin renk, şekil, ebat ve tasarım taleplerini dikkate alıyor.
Dönmez, köylere ve ilçelere giderek alan araştırması yaptıklarını, yıllar öncesinden kalan dokumaları bulup desenlerini yeniden çizerek günümüze taşıdıklarını ifade ediyor. Sivas kiliminin en belirgin özelliğinin tamamen yün olması olduğunu vurgulayan Dönmez, kilimlerde kök boya kullanıldığını ve atkı yüzlü dokumalar olduğunu belirtiyor. Halılara göre daha hızlı üretildiğini ekliyor.
El emeğiyle üretilen kilimlerin kıymetini bilenlerin bir yıl beklediğini söyleyen Dönmez, yöresel ve tasarım ürünlerini harmanladıklarını belirtiyor. Sipariş edilen kilimlerde ise alıcının isteğine göre üretim yaptıklarını, çok çeşitli çalışmalar yürüttüklerini ve kilimlerde çalışma sürelerinin daha kısa olması nedeniyle daha rahat çalıştıklarını ifade ediyor.
Siparişlerin hem halı hem de kilim olarak yoğun olduğunu belirten Dönmez, kilimi sadece yaygı olarak kullanmadıklarını, kurumlarında takılardan çantalara, yastıklara ve kıyafetlere kadar birçok alanda kullandıklarını söylüyor. “Hayal gücünüze kalmış; hayal edin, biz gerçekleştirelim,” diyen Dönmez, kilimlerin ilmek ilmek işlendiğini, bu sanatların unutulmaya başladığını, günümüzde makinelerde üretildiğini ancak el işçiliğinin değerini bilenlerin bekleyerek kilimi aldığını ve atalarından kalan eski gelenekleri yaşattıklarını vurguluyor.