Zhurong, Çin’in Tianwen-1 misyonunun bir parçası olarak Mayıs 2021’de Mars’a iniş yapmış ve Utopia Planitia bölgesinde incelemeler yapmaya başlamıştı. Araç, NASA’nın Curiosity ve Perseverance araçlarının araştırma alanlarından uzak, taşlık bir düzlükte çalışmalarını sürdürürken, önemli veriler elde etti. Zhurong’un keşif yaptığı bölge, 1976’da ABD’nin Viking 2 aracı tarafından incelenen aynı konumda yer alıyor.
Yeraltı Radar Verileri Kıyı Şeritlerini Ortaya Koydu
Çinli bilim insanları, Zhurong aracının sağladığı yeraltı radar görüntülerinde, Mars’ın yüzeyinin altında gömülü eski kıyı şeritlerine işaret eden izler tespit etti. Araştırmacılara göre, bu veriler Mars’ın geçmişte okyanuslara sahip olduğuna dair güçlü kanıtlar sunuyor. Çalışmanın ortak yazarlarından Penn State Üniversitesi’nden Dr. Benjamin Cardenas, “Zhurong, uydu verilerine dayanarak eski kıyı çizgileri haritalanan Utopia Planitia’nın güneyine gönderildi,” dedi.
Mars’taki Kıyı Şeritleri Dünya’dakilerle Benzerlik Gösteriyor
Elde edilen bulgular, Mars’taki kıyı şeritlerinin, Dünya’daki benzer yapılarla örtüştüğünü gösteriyor. Hem Mars’ta hem de Dünya’da, yeraltı radar teknolojisiyle gözlemlenen yapılar arasında belirgin benzerlikler bulunuyor. Özellikle, yüzey altındaki tortul tabakaların belirli bir açıyla eğim yaptığı ve bu eğimin okyanusun yönüne doğru olduğu kaydedildi.
Dr. Cardenas, radarın ince değişiklikleri tespit etme yeteneği sayesinde, Mars’ta eski kıyı çizgilerinin daha net bir şekilde haritalandığını belirtti. Elde edilen veriler, bu kıyı şeridinin zamanla konum değiştirdiğini ve kuzeye doğru genişlediğini gösteriyor. Araştırmacılar, kıyının en az 1.3 kilometre kuzeye doğru ilerlediğini ifade etti.
Mars’ın Geçmişine Dair Yeni Bir Perspektif
Bu keşif, Mars’ın geçmişte su varlığının sadece izlerini değil, aynı zamanda gezegende bir dönem gelgitlerin, dalgaların ve nehirlerin aktif olduğunu da ortaya koyuyor. Dr. Cardenas, bu bulguların gezegenin tarihine dair yeni soruları gündeme getirdiğini belirterek, “Bir kıyı şeridi, sığ su, hava ve kara arasındaki etkileşim bölgesidir. Dünya’da yaşamın ortaya çıkışına dair en önemli senaryolardan biri de bu tür ortamlardır. Mars’ta geçmiş yaşam izleri aramak için harika bir nokta olabilir,” dedi.
Yeni Keşif, Mars’ın Yaşanabilirliğine Dair İpuçları Sunuyor
Mars’taki kıyı şeritlerinin Dünya’dakilerle benzerlik göstermesi, gezegenin geçmişindeki yaşanabilirliğe dair yeni ipuçları sağlıyor. Ancak, Mars’ın geçmişteki soğuk ortamı ve kıyı şeritlerinin Dünya’daki plajlarla tam olarak benzeşmemesi, bu keşfin değerlendirilmesinde farklı bilimsel yaklaşımları gündeme getiriyor. Yine de Dr. Cardenas, “Bu eski manzaraları yeniden inşa etmek gerçekten büyüleyici,” diyerek keşfin önemine vurgu yaptı.