“Lunar Hatch” adı verilen girişim, gelecekte Ay ve Mars görevlerinde görev yapacak astronotlar için protein kaynağı olarak levrek yetiştirilmesini hedefliyor. Projenin ilk adımları, Fransa’nın güneyindeki Palavas-les-Flots kasabasında atıldı.
Uzay İçin Levrek Yetiştiriliyor
Fransa Ulusal Okyanus Araştırma Enstitüsü’nden deniz biyoloğu Dr. Cyrille Przybyla liderliğinde yürütülen projede, sindirimi kolay ve besin değeri yüksek olan levrek balığı, uzun süreli uzay yolculuklarında ideal bir protein kaynağı olarak görülüyor. Özellikle omega-3 yağ asitleri ve B vitamini bakımından zengin olan levrek, kas kütlesini korumak için de önemli bir besin kaynağı sunuyor.
Yumurtalar Uzaya Gönderilecek
Proje kapsamında döllenmiş levrek yumurtalarının uzaya gönderilmesi planlanıyor. Yumurtaların, Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) ulaşana kadar gelişimini sürdürmesi hedefleniyor. İlk aşamada bu gelişim yalnızca gözlem altına alınacak. Daha sonra yumurtalar dondurularak Dünya’ya geri getirilecek ve uzun vadeli yetiştirme çalışmaları için veri toplanacak.
Ay’da Balık Çiftliği Kurulabilir
Projenin nihai hedefi ise, gelecekte Ay yüzeyinde kurulacak üslerde kapalı döngülü balık üretim sistemleri kurmak. Bu sistemde, Ay’ın kutuplarındaki buzdan su sağlanacak, balık atıkları mikroalgler ve filtre besleyici organizmalar için yem olarak kullanılacak. Atıklar solucan ve karidesler tarafından işlenerek tekrar balıklara yem olarak geri dönecek. Böylece sistem dışarıdan müdahaleye gerek kalmadan birkaç ay boyunca işleyebilecek.
Uzayda Balık Deneyleri Yeni Değil, Ama Bu Farklı
Daha önce uzaya çeşitli balık türleri gönderilmişti. 1973’te Apollo görevlerinde mummichog türü balıklar, 1976’da Sovyetler lepistesler, 2015’te ise zebra balıkları ISS’e gönderilmişti. Ancak Lunar Hatch, bu deneylerden farklı olarak sürekli ve yenilenebilir bir gıda üretim sistemi kurmayı amaçlıyor.
Dünya İçin de Umut Verici Bir Model
Lunar Hatch projesi sadece uzay görevleri için değil, aynı zamanda Dünya’da izole yaşam alanları ve sürdürülebilir tarım sistemleri için de örnek teşkil edebilir. Kapalı döngü sistemin çevre dostu ve ekonomik yönleri, özellikle kırsal veya kaynakları kısıtlı bölgelerde gıda üretimi için çığır açıcı olabilir.
Denemeler Başarılı, Sırada Uzay Görevi Var
Projede şu ana dek yapılan simülasyonlar, döllenmiş yumurtaların roket kalkışı sırasında oluşabilecek titreşimlere dayanabildiğini gösterdi. Bir sonraki adımda, bu yumurtaların gerçek bir uzay göreviyle ISS’e gönderilmesi planlanıyor. Çin’in benzer projeleri gündeme gelse de Dr. Przybyla, Lunar Hatch’in hem uzayda hem de Dünya’da benzersiz ve uygulanabilir bir model sunduğunu vurguluyor.