2025 Nobel Tıp Ödülü, bağışıklık sistemi üzerine yapılan araştırmalara layık görüldü. Özellikle periferik bağışıklık toleransı alanındaki çalışmalar, bağışıklık sisteminin kendi dokularına karşı saldırılarını engelleme mekanizmalarının anlaşılmasında kritik bir rol oynadı. Bu alandaki bilimsel keşifler, otoimmün hastalıkların altında yatan nedenlerin daha iyi anlaşılmasını ve bu hastalıklara yönelik yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesini sağlayacak önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Nobel Tıp Ödülü, 2025 Nobel Ödülleri sezonunun açıklanan ilk ödülü oldu. İsveç’in başkenti Stockholm’deki Karolinska Enstitüsü’nde gerçekleştirilen bir panelde duyurulan bu ödül, bilim camiasında geniş yankı uyandırdı.
Geçtiğimiz yıl, 2024 Nobel Tıp Ödülü, hücrelerin işlevlerini düzenleyen ve bir “açma-kapama düğmesi” gibi çalışan mikroRNA’ları keşfeden Amerikalı bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verilmişti.
Bu yılki Nobel ödül takvimi kapsamında fizik ödülü Salı günü, kimya ödülü Çarşamba, edebiyat ödülü ise Perşembe günü açıklanacak. Nobel Barış Ödülü Cuma günü, Nobel Ekonomi Anma Ödülü ise 13 Ekim tarihinde sahiplerini bulacak.
Ödül sahipleri, Nobel ödüllerinin kurucusu olan Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenecek olan törenle ödüllerini alacaklar. 1896’da hayatını kaybeden Alfred Nobel, icat ettiği dinamitin yanı sıra, kurduğu Nobel Ödülleri ile bilim ve barışa yaptığı katkılarla tanınıyor.
Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra, 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfı tarafından insanlığa hizmet edenlere verilen Nobel Ödülleri, dünya genelinde en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere beş farklı alanda en başarılı bulunan kişi veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankası’nın Alfred Nobel’in anısına ekonomi alanında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla ilk kez 1969’da takdim edildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen bir törenle sahiplerine teslim ediliyor. Ödüllerin verilmeye başlandığı 1901 yılından bu yana, bazı yıllarda ödül verilemedi. Toplamda 49 kez ödül iptali yaşandı; bu iptallerin çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında meydana geldi. Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında da ödül törenleri yapılamamıştı.
