Mimar Mithat Kırayoğlu ve Mudanya Belediyesi’nin öncülüğünde 2022’de başlatılan Destan Müzesi Projesi, sanatçı Gürol Sözen’in Kurtuluş Savaşı’nı anlatan eserlerini Mudanya’da kalıcı olarak sergilemeyi amaçlıyordu. Bu müze, Mudanya’nın tarihi dokusu içinde yakın tarihe ışık tutacak ve gelecek nesillere aktarılacaktı.
Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, projenin tanıtımında restore edilen tarihi binanın Cumhuriyet Müzesi olarak hizmet vereceğini belirtmişti. Girit Sokağı’ndaki tarihi konak, Sözen’in “1919-1923 Destan ve Onlar” sergisindeki eserlere ev sahipliği yapacak, sanat, kültür ve eğitim merkezi olarak 2025 baharında açılacaktı.
Gürol Sözen, müzenin Mudanya’da olmasının önemini, Mütareke Meydanı’nın Kurtuluş Savaşı’nın sonlanmasındaki rolüyle açıklamıştı. 1922’de mütarekenin imzalandığı yer olan Mudanya, İnönü Heykeli ve Uğur Mumcu Kültür Merkezi gibi önemli noktalara ev sahipliği yapıyordu. Belediye başkanlığı ile yapılan görüşmelerin ardından mimarlar, restoratörler ve mühendislerden oluşan bir ekip kurulmuş, proje ve müzenin planları afişlerle duyurulmuş ve tarihi konak kamulaştırılmıştı.
Ancak, Sözen’in ifadesine göre proje, kendisinin bilgisi olmadan gündemden çıkarıldı. Mudanya Belediyesi daha sonra aynı tarihi binayı bir sergiyle açtı. Bu duruma tepki gösteren yaklaşık 400 kişi, farklı illerden bir araya gelerek belediyeye açık bir mektup gönderdi. Mektupta, projenin Cumhuriyetin 100. yılına armağan olarak sunulduğu ve Sözen’in yarım asırlık birikimini yansıttığı vurgulanarak, “1919-23 Destan ve Onlar/ Gürol Sözen Eserleri Müzesi”nin Mudanya ve tüm Anadolu halkı adına açılması talep edildi.
Sözen ise, projenin halkın destanı olduğunu ve bu destanın sahiplerinin de halk olduğunu belirtti.
Mudanya Belediyesi, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, restore edilen binanın Cumhuriyet Galerisi adıyla hizmete açıldığını ve kamusal bir kültür mekânı olduğunu ifade etti. Belediye, Gürol Sözen ile önceki dönemde yapılan iyi niyet temennileri dışında imzalanmış bir protokol veya bağlayıcı sözleşme olmadığını ve “açılmayan müze” talebinin özünde bir özel müze talebi olduğunu, ancak belediyenin görevinin kamu yararını korumak olduğunu vurguladı.
