VakıfBank Kültür Yayınları, Elyesa Koytak’ın hazırladığı Kendini Yazan Habitus adlı kitabı okuyucuyla buluşturuyor. Kitap, İkinci Yeni şiirinin kökenlerini sosyolojik bir bakış açısıyla inceleyerek, özellikle Cemal Süreya’nın 1950’ler dönemindeki şiirlerini dönemin toplumsal ve politik iklimiyle, diğer şairlerle kurduğu ilişkilerle ilişkilendiriyor. Koytak, habitus kavramını kullanarak, şiirin sadece bireysel bir ifade biçimi olmadığını, aynı zamanda toplumsal bir eylem olarak kendini yazma yoluyla ortaya çıktığını savunuyor. Bu yaklaşım, şiirin doğasını anlamak için sosyolojik bir çerçeve sunuyor ve günümüz sosyolojisinde sıklıkla kullanılan habitus kavramını da yeniden ele alıyor.
Kitap, Süreya’nın şiirlerindeki söz sanatlarından, mülkiye öğrencilerinin sosyal profiline kadar farklı gerçeklik boyutlarını bir araya getirerek, şiirin toplumsal etkisini ve belirlenimini sorguluyor. “Şiir sosyolojik bir gözle açıklanabilir mi?”, “Yeni bir şiirin doğuşu sadece poetik tartışma ve ayrışmaların sonucu mudur?” gibi temel sorulara yanıt arayışıyla, hem sosyal bilimciler hem de edebiyat meraklıları için ilgi çekici bir çalışma sunuyor.
Kitabın içinden alınmış bir alıntı, sosyolojik açıklamanın şiiri insan oluşuyla ilişkilendirmesini vurguluyor: “Bu kitap şiirin doğuşunu insani bir seviyede incelemeyi amaçlıyor. İnsani seviye veya düzlem, insanın her şartta ünsiyet, ilişki, irtibat içinde oluşuna; kendi başına olmadığına işaret eder.” Bu alıntı, şiirin kökenlerinin sadece bireysel bir ilhamdan değil, aynı zamanda insanın toplumsal bağlam içinde varoluşundan kaynaklandığını gösteriyor.
Elyesa Koytak, 1989’da İstanbul’da doğmuş ve Galatasaray, Boğaziçi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi gibi köklü eğitim kurumlarında eğitim görmüştür. Sosyoloji alanındaki araştırmalarıyla tanınırken, iki şiir kitabı (Hicretsizlik, 2015; Bütün Nehirler Bizimdir, 2020) ve bir eleştiri kitabı (Anlamın Kıyameti: Modern Türk Şiiri Üzerine Denemeler, 2017) bulunmaktadır. Fayrap dergisinin editörlüğünü yapmış ve Ezra Pound’un şiirlerini tercüme etmiştir. Şu anda İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde görev yapmaktadır. Kendini Yazan Habitus, Koytak’ın sosyolojik ve edebi ilgi alanlarını bir araya getiren, şiirin toplumsal boyutlarını derinlemesine inceleyen önemli bir eser olarak kabul edilebilir.
