Lumière kardeşler, Auguste ve Louis, çocukluklarında yaşadıkları bir olaydan sonra hayatları boyunca ayrılmamaya ve birlikte çalışmaya karar vermişlerdir. Mühendislik eğitimi alan bu iki kardeş, fotoğrafçı babalarının kuru fotoğraf filmi fabrikasında çalışmaya başlamışlardır. Onların arasındaki güçlü bağ, sinema tekniğinin keşfine öncülük etmiştir. 1890’larda, durağan fotoğraf karelerini hareketli görüntülere dönüştürme çabalarında, Thomas Edison gibi rakiplerini geride bırakmayı başarmışlardır. Bu başarı, 28 Aralık 1895’te halka açık ilk biletli film gösterimiyle, yedinci sanata, yani sinemaya yeni bir soluk getirmiştir.
Bu önemli dönüm noktasında, Paris’in Boulevard des Capucines’indeki Grand Café’nin bir salonunu kiralayan kişi, salonu kira geliri yerine bilet satışından elde edeceği parayı alarak başarısız bir işletmeci olmuştur. İlk gösterimde sadece 33 kişi yer almış, sinemanın potansiyelini öngöremediği bir dönemde bu yenilik hızla ilgi görmeyeceğini düşünememiştir.
130. yıl dönümü, Paris’in Grand Rex sinemasının 2700 kişilik devasa salonunda özel bir etkinlikle kutlanmıştır. Yönetmenler ve oyuncular başta olmak üzere birçok konuk katılmış, salon tıklım tıklım dolmuştur. Bu etkinlikte, Lyon’daki Lumière Enstitüsü ve Cannes Film Festivali’nin yöneticisi Thierry Frémaux, ilk filmlerin teknik detaylarını ve hikaye anlatım biçimlerini detaylı bir şekilde anlatmıştır. Salon, adeta devasa bir sinema okulunun amfisi gibi hizmet vermiştir.
Lumière kardeşlerin dünyanın dört bir yanına gönderdiği kameramanların çekimleri arasında İstanbul da yer almaktadır. Galata Köprüsü, Sarayburnu ve Boğaz kıyıları gibi ikonik mekanlar, o dönemin yaşamına tanıklık etmiştir. Sinema, gerçekleri farklı açılardan sunarak insanlık hafızasına önemli bir yer edinmiştir ve belgesel filmlerin bu rolünü unutmamalıyız.
Türkiye’de ise sinema tarihinin ilk gösterimi, 1896 yılında Tepebaşı’ndan Galatasaray’a giden yolun sonunda, İstiklal Caddesi köşesindeki eski Sponeck Birahanesi’nde yapılmıştır. Lumière kardeşlerin mirası, sinema sanatının evriminde ve insanlık tarihindeki yerinde önemli bir yere sahiptir.
